Wyrażenia idiomatyczne ze słowem vita
Poświęcimy ten kącik językowy wyrażeniom związanym ze słowem vita, czyli życie.
Zwroty językowe, a właściwie zwrot lub wyrażenie idiomatyczne, ogólnie wskazuje wyrażenie konwencjonalne, za którym kryje się znaczenie metaforyczne, lub które nie może być traktowane dosłownie. Wyrażenia idiomatyczne mają swoją autonomię leksykalną i syntaktyczną, często są złożone w taki sposób, że ciężko doszukać się ich znaczenia (a co dopiero użyć ich poprawnie) analizując ich poszczególne części składowe.
La dolce vita (słodkie życie), wyrażanie, które stało się znane dzięki Felliniemu w 1960 roku, oznacza przede wszystkim, w powszechnym wyobrażeniu obcokrajowców, życie lekkie, poświęcone przyjemnościom i rozrywce. W tym samym filmie zostało użyte sformułowanie il dolcevita (mniej popularnie zapisywane jest dolce vita), sweter, często dopasowany, z golfem wywiniętym na wierzch. Termin ten jest także używany jako il maglione dolcevita, czyli sweter dolcevita. W filmie aktorzy nosili swetry tego typu, co rozpowszechniło modę na używanie tego terminu.
Fare la bella vita ma podobne znaczenie do la dolce vita, ponieważ oznacza oddanie się rozrywce, tzw. dolce far niente (błogie lenistwo), podczas gdy una vita mondana to życie eleganckie i frywolne, bogate w wydarzenia towarzyskie. Una vita di relazione to życie, które prowadzone jest w społeczeństwie, jako jednostka należąca do jednej grupy społecznej.
Wyrażenia ze słowem vita nie zawsze mają pozytywne konotacje, np. fare la vita, zwrot używany najczęściej w przeszłości, oznaczał prostytucję. Dzisiaj użyłoby się prawdopodobnie zupełnie innych wyrażeń, aby określić tę czynność, natomiast fare la vita znajduje się w XX-wiecznych romansach i nadal jest używane, gdy chcemy wyrazić się w sposób bardziej delikatny, nie dosadny. Następnie ragazza di vita, czyli prostytutka, ale istnieje także zwrot ragazzo di vita, ze świata Pasoliniego, aby wskazać osobę, która żyje i pochodzi ze środowiska zdegenerowanego i pełnego przemocy.
Passare a miglior vita to bardzo subtelny sposób na wyrażenie śmierci. Zostawiamy ten smutny temat, pełen bólu i cierpienia, i przenieśmy się w lepszy świat.
È una questione di vita o di morte, (kwestia życia lub śmierci), to określenie problemu poważnej wagi, przypisuje się tu znaczenie ostateczności, często ma charakter przesadny.
Wyrażenie il costo della vita to jeden ze zwrotów łatwiejszych do przyswojenia, ponieważ nie jest metaforyczne, a oznacza niezbędne wydatki na własne utrzymanie.
Krótko mówiąc, su con la vita! Czyli zachęcenie do bycia odważnym, aby się nie zniechęcać i nie wstydzić, a wszystko to mieści się w la vita è bella i właśnie w ten sposób podsumuję. Buona vita to wyrażenie, które pamiętamy z wielu piosenek np. Ornelli Vanoni, Erosa Ramazzottiego czy Gigiego D’Alessio, wyrażamy przez to życzenia szczęścia i pomyślności, co obecnie nabrało znaczenia bardziej sarkastycznego, a często używane jest, aby pożegnać się z kimś, prawie jak synonim addio!
