zdj. Anna Łagosz
Swoim niezwykłym spojrzeniem na muzykę dawną podzieliła się ze mną Ludmiła Piestrak – skrzypaczka Zespółu Instrumentów Dawnych Warszawskiej Opery Kameralnej ,,Musicae Antiquae Collegium Varsoviense’’.
Gdzie uczyłaś się grać na skrzypcach?
Najpierw ukończyłam Szkołę Muzyczną I stopnia i Liceum Muzyczne w Rzeszowie. Później dostałam się na Akademię Muzyczną we Wrocławiu, gdzie przez pięć lat grałam na skrzypcach współczesnych. Po tych studiach dostałam się jeszcze raz na tę samą Akademię, lecz tym razem wybrałam skrzypce barokowe.
Czemu zdecydowałaś się studiować grę na instrumencie dawnym?
Wydaje mi się, że na moją decyzję wpłynął mój pierwszy projekt na skrzypcach barokowych. Gdy byłam na I roku studiów (na skrzypcach współczesnych), trafiłam do zespołu kameralnego, który prowadził Jan Tomasz Adamus – obecny dyrektor Capelli Cracoviensis. Spodobała mu się moja ekspresja gry, więc zaproponował mi, abym wzięła udział w projekcie barokowym, który organizował w Niemczech. Mieliśmy wykonać tam piękny koncert ,,Na Boże Narodzenie’’ Corellego. Nie wiedziałam wtedy, na czym polega gra na instrumencie dawnym, jednak zapewniono mnie, że to nic trudnego. Gdy na pierwszej próbie do koncertu nastroiłam instrument, a następnie zaczęłam grać, nie mogłam uwierzyć w to, co usłyszałam. Brzmienie barokowych skrzypiec było dla mnie zaskoczeniem, a także odkryciem. To właśnie po tym wyjątkowym koncercie uświadomiłam sobie, że to jest to, co chcę robić, i że właśnie w taki sposób chcę się wyrażać artystycznie. Zmieniło to calkowicie moje spojrzenie na muzykę.
Jacy są Twoi ulubieni kompozytorzy barokowi?
Dla nas, skrzypków, oczywiście podstawą jest twórczość Vivaldiego. Oprócz tego bardzo lubię Monteverdiego, Haendela, czy ,,Concerti grossi’’ i ,,Sonaty na skrzypce’’ Corellego. Dużą sympatią darzę także angielskiego kompozytora Henry’ego Purcella.
Czy brałaś udział w jakichś ciekawych projektach za granicą?
Najmilej wspominam udział w projekcie ,,I Giovani dell’Academia”, który został zorganizowany przez fundację ,,Academia Montis Regalis’’. W ramach tego projektu często wyjeżdżałam do Włoch, poznałam wielu włoskich muzyków, a także udało mi się współpracować z topowym skrzypkiem barokowym – Enrico Onofrim, który jest koncermistrzem jednego z najważniejszych barokowych zespołów w Europie ,,Il Giardino Armonico’’.
Czy uważasz, że znajomość włoskiego może być przydatna dla instrumentalisty?
Instrumentaliści muszą znać przede wszystkim włoską terminologię, której używa się w oznaczeniach muzycznych. Terminy te poznaje się w zasadzie od samego początku edukacji muzycznej. Moim zdaniem ich znajomość może okazać się dobrą podstawą do kontynuacji nauki włoskiego!
Czy wyjaśnisz nam, na czym polegają historyczne praktyki wykonawcze?
Granie na skrzypcach barokowych to wykonawstwo historycznie poinformowane. Staramy sie odwtarzać muzykę z tamtego okresu w taki sposób, w jaki była wykonywana wtedy. Korzystamy z rozmaitych traktatów, które powstawały w tamtym czasie. Na koncertach gramy na autentycznych instrumentach historycznych albo na ich kopiach.
Co jest w takim wykonawstwie wyjątkowe?
Brzmienie historyczne nadaje muzyce przede wszystkim autentyczności. Moim zdaniem, będąc instrumentalistą, warto rozumieć, co się gra i zdawać sobię sprawę, że muzyka to nie są jedynie nuty, które się odtwarza, tylko że zawiera ona w sobie coś wyjątkowego. Świadomość tego, jak wykonywano dawniej dany utwór czy kompozycję, może dać wiele nie tylko instrumentaliście, ale i słuchaczowi. Wykonawca, rozumiejąc co gra, jest w stanie lepiej dzielić się muzyką i ułatwić sluchaczowi zrozumienie jej przesłania.
Czy działasz także poza Warszawską Operą Kameralną?
Oczywiście, biorę udział w różnych projektach. Jestem współorganizatorką Międzynarodowej Letniej Szkoły Muzyki Dawnej w Lidzbarku Warmińskim. Szkoła ta działa przy Festiwalu Varmia Musica. Nie ukrywam, że oprócz Opery Kamerlanej jest to mój drugi, najważniejszy projekt. W najbliższym czasie (17 marca 2015, godz. 19:00) będę także występować w Filharmonii Narodowej podczas spektaklu muzycznego ,,Baroque Living Room’’.
Strony internetowe:
festiwal Varmia Musica – http://www.varmiamusica.pl
strona Warszawskiej Opery Kameralnej – http://www.operakameralna.pl