Ile razy zastanawialiście się czy użyć czasownika essere czy też jego formę wzbogaconą o partykułę ci? Różnica między tymi dwoma formami jest znacząca i może doprowadzić do powstania pomyłek i nieporozumień. Żeby ich uniknąć wystarczy znać kilka podstawowych reguł, które pozwolą poprawnie używać obu form czasownikowych. Jak wiemy czasownik essere jest całkowicie nieregularny. Używamy go głównie, kiedy chcemy opisać lub przedstawić jakąś rzecz lub jakąś osobę. W tym wypadku jest tłumaczony na polski jako to jest lub to są. Co za tym idzie, jeżeli nie wiecie jakiej formy użyć, zastanówcie się czy w zdaniu po polsku byłby obecny zaimek wskazujący to. Jeżeli tak, wtedy wszystkie wątpliwości znikają. Essere używa się również żeby wskazać miejsce, w którym znajduje się jakaś konkretna rzecz lub w którym dzieje się jakaś czynność. W takim przypadku, natomiast, bardzo ważna jest kolejność elementów zdania, ponieważ essere używane jest tylko w tradycyjnym szyku zdania POD (Podmiot Orzeczenie Dopełnienie):
n.p. Mia sorella è a scuola = Moja siostra jest w szkole
n.p. Gli uccelli sono sull’albero = Ptaki są na drzewie
Jeżeli natomiast szyk POD nie był przestrzegany znaczy to, że zamiast czasownika essere będzie wymagane użycie esserci. A kiedy dokładnie? Czasownik ten zostanie użyty we wszystkich zdaniach, w których okolicznik miejsca został przesunięty na początek zdania a podmiot znajduje się za czasownikiem essere.
n.p. A scuola c’è mia sorella = W szkole jest moja siostra
n.p. Sull’albero ci sono gli uccelli = Na drzewie są ptaki
Jak można zauważyć wszystko zależy do położenia części zdania. Czasownik esserci łatwo można zastąpić czasownikiem zwrotnym trovarsi. Mając w pamięci, że partykuła zaimkowa ci czasownika esserci pełni funkcję okolicznika miejsca, zawsze używamy tego czasownika, żeby zaznaczyć obecność osób w konkretnym miejscu lub obecność przedmiotów w konkretnej przestrzeni. W ten sposób unika się powtarzania nazwy miejsca, często przytoczonej wcześniej.
n.p. Sei in Italia? = Jesteś we Włoszech?
Sì, ci sono. = Tak, jestem (tu).
W tym przpadku ci zastąpiło okolicznik miejsca in Italia. W języku polski partykuła ci znaczyłaby tu lub tam, mimo tego bardzo rzadko się ją tłumaczy. Trzeba pamiętać, że użycie essere lub esserci zależy również od kontekstu sytuacyjnego, a zdanie będące poprawnym w pewnych warunkach, może być niepoprawne w innych. Przytoczone różnice bardzo dobrze oddają następujące przykłady:
n.p. C’è Paolo? = Jest Paolo?
n.p. È Paolo = To Paolo
Oba zdania są poprawne z punktu widzenia gramatyki, ale użyje się ich w różnych kontekstach sytuacyjnych. W rzeczywistości pierwszego użyjemy w przypadku kiedy szukamy Paola w jakimś konretnym miejscu, podczas gdy drugie zostanie użyte kiedy zaznaczamy, że to jest ta konkretna osoba, a nie ktoś inny.
