W ostatnich latach o diecie ketogenicznej pisano i mówiono wiele. Częściowo również dlatego, że coraz więcej sławnych ludzi wybiera tę dietę, aby odświeżyć, a czasem zmienić swój wizerunek. Efekty wydają się być cudowne do tego stopnia, że utworzyła się prawdziwa moda. Słowo „keto” jest wszędzie: od blogów po książki kucharskie czy menu najmodniejszych lokali. Zawsze związane z ideą zdrowia i piękna.
Najczęściej proponowana jest jako dieta o niskiej zawartości węglowodanów i bogata w tłuszcze, łatwa do utrzymywania i o gwarantowanym rezultacie. Ale czy tak naprawdę jest? Czy naprawdę można schudnąć, jedząc awokado, jajka i boczek? Każdy by tak chciał, ale odpowiedź brzmi: nie, niestety nie jest to takie łatwe. Jak zwykle prawda leży pośrodku.
Wyjaśnijmy najpierw, co oznacza ketoza. Organizm zwykle wytwarza energię z węglowodanów (powszechnie zwanych cukrami), jeśli nimi dysponuje. W przypadku ich braku, musi znaleźć alternatywę, aby rozwijać funkcje życiowe i zaczyna spożywać rezerwy tłuszczu. Jako pozostałości metaboliczne produkcji energii są produkowane ciała ketonowe (stąd nazwa diety), antyczny mechanizm obronny, który organizm stworzył, aby przetrwać okresy postu.
Dieta ketogeniczna jest więc sposobem odżywiania, który zapewnia drastyczną redukcję węglowodanów. Głównym celem jest zmusić organizm do wykorzystania tłuszczów jako źródła energii.
Nie ma jednego rodzaju diety ketogenicznej, a ogólnie ten termin odnosi się do wszystkich stylów diety, które zapewniają niższą ilość kalorii, a czasami białka, niż jest to konieczne. Należą do nich dieta LCHF, a mianowicie Low Carb High Fat, niska zawartość węglowodanów i wysoka zawartość tłuszczu.
Wskazaniem do stosowania tego rodzaju diety są liczne schorzenia natury kobiecej (w tym endometrioza, fibromialgia, menopauza), choroby stawów, układu sercowo-naczyniowego, choroby metaboliczne, niektóre formy padaczki, a także nadwaga i otyłość.
Problem polega na tym, że jeśli pozbawimy ciało swojego ulubionego źródła energii, a mianowicie węglowodanów, ale jednocześnie wprowadzimy duże ilości tłuszczu, uruchamia się również mechanizm ketozy, ale organizm nie będzie musiał czerpać z własnych rezerw tłuszczu, aby funkcjonować. Dlatego, gdy celem jest utrata masy ciała, konieczne jest wprowadzenie również silnego ograniczenia kalorii.
W tym przypadku mówimy o diecie VLCKD, czyli Very Low Calorie Ketogenic Diet: dieta ketogeniczna o bardzo niskiej kaloryczności. Tłumaczy się ją jako dietę wysokobiałkową, ale przy minimalnym spożyciu węglowodanów i tłuszczów. Dieta ta skupia się na zmniejszeniu masy tkanki tłuszczowej, zachowując beztłuszczową masę ciała.
Dozwoloną i zalecaną żywnością są wszystkie rodzaje chudego mięsa, ryby, jajka, warzywa nieskrobiowe (takie jak cukinia, szpinak, ogórki, buraki i warzywa liściaste) oraz tłuszcze przyprawiane w ograniczonych ilościach. Zakazane są natomiast wszystkie zboża i pochodne (ryż, makaron, mąka), rośliny strączkowe, owoce, jak również słodycze i alkohol. Maksymalna ilość węglowodanów, która ma być włączona do diety, powinna zostać dokładnie obliczona na
podstawie potrzeb danej osoby.
Jakie są zalety i wady tej diety? Nawet jeśli w pierwszych dniach mogą wystąpić pewne objawy, takie jak ból głowy, zmęczenie, nudności, to po aktywacji ketozy znacznie zmniejsza się uczucie głodu. Z drugiej strony, prawie wszystko co jemy, składa się głównie z węglowodanów, a ta dieta nie dopuszcza wyjątków: Niewielka ilość zabronionych produktów może zatrzymać proces chudnięcia. Utrata masy ciała jest znacznie szybsza niż w przypadku stosowania innych diet, ale ketoza może być utrzymywana tylko przez ograniczony okres czasu, zazwyczaj od 4 do 12 tygodni, ponieważ na dłuższą metę może mieć negatywne konsekwencje dla organizmu. Innymi słowy, dieta ketogeniczna nie jest uznawana za wzór żywieniowy, który można stosować przez dłuższy czas, ale tylko jako jedno z narzędzi, służące do schudnięcia.
Można wywnioskować, że jak wszystkie diety, również (lub lepiej powiedzieć przede wszystkim) dieta ketogeniczna nie może być absolutnie stosowana na zasadzie zrób-to-sam. Niezbędny jest nadzór specjalisty, który będzie w stanie szczegółowo ocenić potrzeby osobiste, jak również wskazania i przeciwwskazania, które obejmują ten rodzaj podejścia dietetycznego.
Każdemu rodzajowi diety musi zawsze towarzyszyć ścieżka edukacyjna, mająca na celu właściwe odżywianie. Nie oznacza to, że trzeba jeść smutno! Wręcz przeciwnie, oznacza to pomoc w odkrywaniu nowych nawyków i nowych smaków, które mogą i muszą być dobre, mają spełniać nasze oczekiwania i jednocześnie mają być zdrowe, odpowiednie do dalszego rozwoju i utrzymania osiągniętych wyników.
We Włoszech jedynymi specjalistami, którzy mogą zaoferować tego typu usługi, są lekarz dietetyk i biolog dietetyk, do którego dodaje się postać dietetyka, który opracowuje diety zalecane przez lekarza i współpracuje w multidyscyplinarnym leczeniu zaburzeń żywienia. Trzy postacie zawodowe, które się wzajemnie uzupełniają.
A zanim skończymy, jedna porada: oprócz zaleceń specjalistów, to, co jest nazywane jako „keto” nie zawsze jest synonimem zdrowego. Między ekstraktem owocowym a napojem przemysłowym bez kalorii, ale ze środkami słodzącymi i barwnikami, zawsze wybieraj cukry i produkty naturalne.
Macie pytania dotyczące odżywiania?
Piszcie na info@tizianacremesini.it, a postaram się na nie odpowiedzieć na łamach tej rubryki!
