Paolo Lemma, dyrektor biura Agencji ICE w Warszawie, ocenia ze swojej uprzywilejowanej pozycji owocne stosunki gospodarcze między Włochami a Polską. Dwa kraje historycznie powiązane z kulturowego punktu widzenia, które z czasem rozwijają imponującą integrację gospodarczą.
Włochy i Polska, coraz silniejsza wymiana między dwoma krajami, których więzi gospodarcze sięgają czasów sprzed upadku Muru Berlińskiego.
W ostatnich latach znaczenie wymiany handlowej między Polską a Włochami znacząco rośnie. Pomijając okres chwilowego spowolnienia w 2020 roku z powodu pandemii Covid-19, w okresie 2017-2022 przeszliśmy od 22,5 miliardów euro do 33,6 miliardów euro, z czego 58% to eksport włoski do Polski. Jest to rekordowy wynik. Włochy plasują się na 4 miejscu w rankingu partnerów handlowych, zaraz za Niemcami, Chinami i Republiką Czeską. Ponadto, wraz z eksportem, który w 2022 roku osiągnął około 19,4 miliarda euro, Włochy są trzecim dostawcą Polski na poziomie międzynarodowym, podczas gdy Polska jest ósmym rynkiem zbytu dla naszego kraju. Stabilności relacji handlowych sprzyjają bez wątpienia więzy historyczne i polityczne tych dwóch państw, lecz jest ona również rezultatem stopniowego procesu integracji przemysłowej między Polską a Włochami, który zachodzi nie tylko ze względu na wymianę produktów oraz usług różnych sektorów, ale przede wszystkim jest skutkiem tzw. wymiany wewnątrzprzemysłowej, czyli wymiany dóbr i usług wewnątrz tego samego sektora, przede wszystkim z branży motoryzacyjnej.
W którym sektorze polsko-włoskie relacje ekonomiczne rozwinęły się najbardziej, odkąd pracujesz w warszawskim oddziale ICE?
Najbardziej rozwinął się sektor metalurgiczny (żelazo, stal, żeliwo), a następnie motoryzacyjny, także sprzęty rolnicze oraz urządzenia elektryczne. Dobrze radzi sobie także
branża chemiczna oraz farmaceutyczna, ta druga szczególnie ze względu na szczepionki. Nieźle wypada również sektor lotnictwa i kosmiczny, w którym to Włochy są pierwszym partnerem handlowym Polski z grona państw Unii Europejskiej i drugim na skalę globalną, zaraz po Stanach Zjednoczonych. Wszystkie te branże są priorytetowe, jeśli chodzi o strategie rozwoju Polski, na których skupiona jest uwaga Ambasady, ICE oraz innych podmiotów systemu, co udowadniają ostatnie działania promocyjne realizowane, aby pogłębiać i rozwijać ewentualne możliwości współpracy z włoskimi firmami. Wystarczy spojrzeć na Forum na temat lotnictwa, które odbyło się 6 grudnia ubiegłego roku w Warszawie, w ramach współpracy z Włoską Izbą Przemysłowo-Handlową i włoską spółką Leonardo; lub warsztaty na temat sektora farmaceutycznego zorganizowane w Warszawie w lutym 2022 roku, współorganizowane przez ICE i Ambasadę wraz z Polskim Ministerstwem Rozwoju i Technologii oraz ABM, Agencją Badań Medycznych.
Jeśli chodzi o gospodarkę ekologiczną i zrównoważony transport, jak wygląda relacja między tymi dwoma państwami?
Kwestia transformacji energetycznej jest również jednym z priorytetów polskiego rządu i w różnym stopniu angażuje wszystkie sektory gospodarki, oferując dobre możliwości współpracy. Mimo że węgiel nadal dominuje w Polsce, stanowiąc 69% miksu energetycznego w 2022 r., jego udział systematycznie maleje, a produkcja energii odnawialnej będzie nadal rosła w nadchodzących latach, aby uniezależnić się od dostaw surowców energetycznych z Rosji. Polski plan na odbudowę wynosi około 36 miliardów euro, z czego 60 % przeznaczone jest na nową, zieloną gospodarkę. Około 14 miliardów euro przewidziane jest na czystą energię oraz redukcję zużycia energii (fotowoltaika,
energia wiatrowa, energia wodorowa). Natomiast 7,5 miliarda na zrównoważony transport (więcej autobusów elektrycznych, bardziej nowoczesne pociągi i linie kolejowe, kolejne obwodnice oraz pewniejsze jezdnie). Plan obejmuje ambitne projekty i ogromne inwestycje w sektorze offshore oraz lokalnych źródeł energii słonecznej, które w wielu obszarach będą skutkować współpracą międzynarodową, np. w energii odnawialnej, w sektorze konstrukcji i ekologicznego transportu, będą więc szansą dla zagranicznych partnerów. W tym kontekście Włochy muszą zaprezentować się jako partner uprzywilejowany, pokazując know-how nabyte z własnego systemu przedsiębiorczości. Jest to temat o szerokim zasięgu, nad którym zainicjowaliśmy dyskusję z polskimi kontrahentami. Zaczynając od konferencji “European Green Deal Challenges for Industry: Building a Bridge between Italian and Polish Chemical Industry”, zorganizowanym pod koniec 2021 roku wraz z Ambasadą, we współpracy z Polską Izbą Przemysłu Chemicznego oraz z udziałem najważniejszych polskich grup tego sektora, takich jak: PKN Orlen, Lotos, PGNIG i Grupa Azoty, a także włoskich, m.in. Tecnimont, SNAM, SAIPEM, Association H2IT, Ansaldo Energia, Terna, a także stowarzyszenie Federchimica. W temacie zrównoważonego transportu warto wspomnieć o kolejnym ważnym wydarzeniu, czyli o szóstej edycji IABM – International Automotive Business Meeting, która odbędzie się 9 i 10 maja w Jaworznie, niedaleko Katowic. Event ten, zapoczątkowany i zorganizowany przez Włoską Izbę będzie poświęcony projektowi „Izera”, pierwszemu polskiemu samochodowi elektrycznemu, nad którym pracuje przedsiębiorstwo państwowe ElectroMobility Poland, partner strategiczny IABM 2023. Agencja ICE, we współpracy z Ambasadą, będzie uczestniczyć jako partner instytucjonalny w inicjatywie, która ma na celu zbadanie możliwości współpracy w polskim sektorze motoryzacyjnym, ze szczególnym uwzględnieniem łańcucha mobilności elektrycznej. Wszystko po to, aby ułatwić spotkania stowarzyszeń z branży i włoskich przedsiębiorstw z lokalnymi odpowiednikami, co pozwoli zwiększyć obecność naszych firm na polskim rynku i wpłynie na rozwój biznesu.
Niedawno w Warszawie odbył się event Rebuild Ukraine. Czy w oczekiwaniu na koniec wojny, Polska odegra kluczową rolę w odbudowie państwa?
Już od początku wojny, Polska była centrum logistycznym pomocy dla Ukrainy. Doświadczenie to nie mogłoby nie zostać rozszerzone do stania się centrum pomocy logistycznej przy rekonstrukcji. Władze Warszawy przeznaczyły liczne środki na wsparcie tego kraju. Polskie Ministerstwo Pomocy i Technologii, we współpracy z PAIH, polskim odpowiednikiem Agencji ICE rozpoczął nabór wśród polskich przedsiębiorstw zainteresowanych pomocą przy odbudowie Ukrainy. W tym samym czasie, te same polskie instytucje nie zapominają także o wsparciu dla biznesów i firm należących do ukraińskich obywateli, zarówno w Polsce jak i na Ukrainie. Z tego względu Polska wraz z sojusznikami, partnerami i międzynarodowymi instytucjami jest przeznaczona, by odegrać znaczącą rolę w odbudowie Ukrainy. I właśnie taką wiadomość chcieliśmy przekazać stowarzyszeniom biznesowym i włoskim firmom obecnym na evencie „Rebuild Ukraine” w Warszawie 15 lutego tego roku, sygnalizując istotę nawiązania i rozwijania współpracy z polskimi kontrahentami zainteresowanymi odbudową Ukrainy. Ponadto, w świetle zainteresowania pomocą w odbudowie okazanego przez nasz sektor prywatny, 26 kwietnia w Rzymie odbędzie się konferencja zorganizowana w celu zaprezentowania władzom Kijowa jasnego obrazu opracowanego przez włoski system, w szczególności dotyczącego sektora infrastruktury i transportu, cyfrowego, a także agrobiznesu i energii.
Z twojego doświadczenia zawodowego w innych krajach, jak oceniasz włoski system, czyli relacje między włoskimi instytucjami, firmami, światem kultury i komunikacji w Polsce?
To, co zauważam w Polsce to zróżnicowany system państwowy o rozszerzonym zakresie, bogatym w doświadczenia profesjonalne i międzyludzkie, a w niektórych przypadkach głęboko zintegrowany w lokalnym środowisku. Z punktu widzenia działań promocyjnych Agencji ICE, zgodnie z misją Ambasady, wkład każdego podmiotu ma takie samo znaczenie, szczególnie w świetle tak zwanej „zintegrowanej promocji”, która ma na celu osiągnięcie lepszego wyniku dzięki działaniom tak skoordynowanym i jednolitym, jak to tylko możliwe. Wzmocnienie naszej widoczności i wiarygodności, to jedyny sposób dobrego zaprezentowania naszej wizji systemu państwowego. Jestem przekonany, że tylko w ten sposób możemy osiągnąć w Polsce jeszcze ambitniejsze cele, zwłaszcza teraz, w perspektywie cyklicznej, która wydaje się być korzystna.
Tłumaczenie pl: Julia Jedrzejczyk