Na tegoroczne wakacje Zamek Królewski w Warszawie przygotował wydarzenie, które zainteresuje wszystkich koneserów sztuki, w szczególności zaś – miłośników sztuki włoskiego renesansu. Po raz pierwszy zawita do Warszawy kilka wybitnych dzieł wypożyczonych ze zbiorów Accademia Carrara, znakomitej pinakoteki lombardzkiego Bergamo – ostatnio szczególnie bliskiego Polakom podróżującym do północnej Italii. Niezwykle rzadko podróżujące za granicę dzieła włoskich mistrzów XV i XVI wieku eksponowane będą przez trzy miesiące w Galerii Arcydzieł na parterze Zamku.
Prawdziwą gwiazdą wystawy będzie Sandro Botticelli, autor monumentalnego obrazu Historia Wirginii. Ta spalliera (od wł. spalle – plecy) z ok. 1500 roku to malowidło wykonane na desce, stanowiące pierwotnie część wykwintnego wystroju salonu w patrycjuszowskim domu jednego z przedstawicieli florenckiego rodu Vespuccich (który podarował światu m.in. słynnego nawigatora). Obraz, wraz z oryginalnie towarzyszącą mu Historią Lukrecji (obecnie w Bostonie), jest wyjątkowym dziełem w całej twórczości Botticellego, który tylko ten jedyny raz zilustrował tematy z historii starożytnego Rzymu.
Wirginia, której całą historię przedstawia ten jeden obraz była, w starożytności, a później także w czasach nowożytnych (od czasów humanistycznego przewrotu w kulturze włoskiej), symbolem wolności i sprzeciwu wobec bezkarności tyranii i niesprawiedliwego sądu. Jej tragiczna śmierć wyzwoliła w ludzie rzymskim siłę do buntu i doprowadziła do obalenia rządzącego wówczas państwem kolegium decemwirów, a w rezultacie – wprowadzenia ustroju bardziej odpornego na nadużycia władzy.
Historia opisana najpierw przez Tytusa Liwiusza i Waleriusza Maksymusa, a potem jeszcze raz przez Boccaccia ma wymiar ponadczasowy. Dotyka dziś coraz bardziej aktualnych problemów i pytań o znaczenie podstawowych wartości w życiu publicznym – praworządności i godności jednostki w zetknięciu ze skorumpowaną władzą sądowniczą.
Tytułowa opowieść o tragicznym spleceniu losu zwykłej młodej dziewczyny z polityką, upadku tyrana i skorumpowanego ustroju to najważniejszy, ale nie jedyny powód by odwiedzić ekspozycję. Na wystawie zaprezentowane zostaną również dzieła innych wybitnych mistrzów z kolekcji Accademia Carrara oraz (po raz pierwszy!) dwa znakomite nabytki Zamku Królewskiego z 2021 r.
Wybór dzieł odzwierciedla topografię sztuki Włoch tego okresu: reprezentowane będą najważniejsze ośrodki – miasta, które wykształciły silne lokalne środowiska artystyczne, takie jak Wenecja, Florencja, Ferrara, Bergamo czy Werona. Na wystawie zaprezentowane zostaną dzieła takich gigantów, jak Giovanni Bellini, Cosmè Tura, Vittore Carpaccio, Lorenzo Lotto, Defendente Ferrari, Giovanni Battista Moroni, Jacopo Bassano i Paolo Veronese.
Ekspozycja prezentowana jest w najważniejszym renesansowym wnętrzu Zamku Królewskiego w Warszawie, dawnej Izbie Poselskiej, a jej scenografia za pomocą gry brył i światła zapewni publiczności wyjątkowe wrażenia.
Wystawie towarzyszy dwujęzyczny katalog naukowy obejmujący eseje i szczegółowe informacje o prezentowanych obrazach.
Botticelli opowiada historię. Malarstwo mistrzów renesansu z kolekcji Accademia Carrara
21 czerwca–18 września 2022 r. Zamek Królewski w Warszawie
Pokaz obrazów dostępny w ramach biletu do Galerii Arcydzieł.
Wydarzenie organizowane we współpracy z Ambasadą Republiki Włoskiej i wpisane w obchody 100-lecia zawarcia konwencji handlowej między Królestwem Włoch i odrodzoną Rzeczpospolitą.
„Dialog między Włochami a Polską wzbogaca się dzięki cennej i wyjątkowej wystawie, zorganizowanej we wspaniałych wnętrzach Zamku Królewskiego w Warszawie. Relacja Bergamo i Warszawy otrzymuje w ten sposób nowy, „renesansowy” rozdział, który uzupełnia już i tak pokaźną listę bliskich więzi między dwoma miastami. W Zamku Królewskim będą zaprezentowane dzieła najważniejszych artystów z Bergamo, wśród których Bellini, Botticelli czy Veronese. Bergamo jako najbardziej wysunięty na zachód ośrodek Republiki Weneckiej, był kolebką malarzy, którzy tworzą wyjątkowo realistyczny styl, przywiązujący wagę do codzienności i rewolucjonizujący ikonografię religijną epoki, będąc jednocześnie punktem zwrotnym dla późniejszych osiągnięć Caravaggia. Mam nadzieję, że ta wspaniała wystawa, którą do Warszawy sprowadziła dyrektorka Accademia Carrara Rodeschini, burmistrz Bergamo Gori i rektor Uniwersytetu w Bergamo Sergio Cavalieri, będzie cieszyła się ogromnym zainteresowaniem wśród Polaków i Włochów.”
Aldo Amati, Ambasador Włoch w Polsce
foto: Enrico Fontolan
