Republika San Marino jest małą szkatułką pełną skarbów do odkrycia. To interesujący kierunek turystyczny, który zawiera historię jednego z najmniejszych państw europejskich, możliwość przeżycia przygody na jednym ze szlaków przyrodniczych i religijnych, okazję do degustacji przepysznych potraw, aby później móc oddać się szaleństwu zakupów, wykorzystując bogatą ofertę produktów w konkurencyjnych cenach.

San Marino to jedyny kraj, który zawdzięcza swoje powstanie świętemu, od początków istnienia jest wzorowym przykładem spójności między wspólnotą cywilną i religijną. Terytorium Republiki pełne jest podobizn świętego, które przedstawiają go na trzech różnych etapach życia i w trzech różnych funkcjach, które społeczność mu przypisuje. Republika opiera swoje istnienie na fundamentach wolności (libertas), którą Święty Maryn zostawił w spadku utworzonej wokół niego społeczności poprzez zdanie: relinquo vos liberos ab utroque homine, pozostawiam was wolnych od jednej i drugiej władzy. San Marino, o zasięgu terytorialnym o powierzchni 61,19 km2, zamieszkałe przez około 34 tys., mieszkańców jest jednym z najmniej zaludnionych państw należących do Rady Europy i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Stolica kraju to San Marino, mieszkańcy to sanmaryńczycy, a językiem urzędowym jest włoski. Od 2008 roku historyczne centrum miasta i Monte Titano zostały wpisane przez UNESCO na listę światowego dziedzictwa jako „świadectwo kontynuacji wolnej republiki począwszy od XIII wieku”.

Historia

Zgodnie z dawną legendą, Maryn przybył do Rimini z wyspy Rab w Dalmacji w 257 roku, razem z przyjacielem Leonem, żeby pracować przy obróbce kamienia w porcie. To tam głosił Ewangelię wśród swoich towarzyszy, dla których wykopał studnię, do tej pory widoczną w Kościele Świętych Marcina i Bartłomieja. Kierowana przez diabła kobieta dotarła z Dalmacji i głosiła, że jest żoną Maryna, i że ten ją porzucił.

Dowiedziawszy się o tym, Maryn oddalił się i ukrył w grocie na zboczach Monte Titano, w miejscu zwanym Baldaserrona. Tam wiódł życie pustelnicze. Zobaczyli go pasterze i opowiedzieli o nim w mieście, w ten sposób kobieta go odnalazła. Maryn schował się wewnątrz groty. Kobieta po sześciu dniach się poddała i wróciła do Rimini, gdzie po przyznaniu się do kłamstwa, umarła. Wówczas Maryn, pragnący życia w samotności i modlitwie, udał się na szczyt góry, gdzie stworzył małą wspólnotę religijną. Verissimo, syn zamożnej mieszkanki Rimini, właścicielki ziemskiej i Monte Titano, poszedł do Maryna, aby go szantażować, został ukarany mutyzmem i paraliżem. Kiedy przyprowadzono go do domu, jego matka Felicissima, zrozumiała co się wydarzyło i natychmiast pobiegła do świętego z prośbą o pomoc, obiecując mu cokolwiek tylko sobie życzy. Maryn poprosił jedynie o to, aby się nawrócili i o kawałek ziemi na pochówek. Następnie uzdrowił Verissimo i ochrzcił całą jego rodzinę. Felicissima ofiarowała mu wówczas całą górę. Maryn porzucił swoją celę na Monte Titano, kiedy Gaudenty, biskup Rimini, usłyszał o jego sławie i wezwał go do siebie razem z Leonem. Leon, wyświęcony na kapłana, udał się do miejscowości, która później została nazwana jego imieniem i podobnie uczynił Maryn, który skromnie poprosił o święcenia na diakona. Po śmierci, w 301 roku, zostawił podarowaną mu ziemię wspólnocie, która zebrała się wokół niego.

Bazylika Świętego Maryna

Wybudowana na początku XIX wieku w stylu neoklasycznym, na fundamencie wznoszącego się tu wcześniej kościoła romańskiego. We wnętrzu znajdują się trzy nawy i siedem ołtarzy; po lewej stronie ołtarza głównego stoi ława Regencji, za ołtarzem widać rzeźbę św. Maryna wykutą przez Adamo Tadoliniego w roku 1830, natomiast w sam ołtarz wbudowana jest mała urna z relikwiami św. Maryna. Po prawej stronie bazyliki znajduje się mały kościół św. Piotra, w którym zachowały się dwa legowiska wykute w skale, które zgodnie z tradycją były łóżkami św. Maryna i św. Leona.

San Marino – Muzeum Narodowe – Pałac Pergami-Belluzzi

W salach Muzeum Narodowego znajdują się cenne płótna, które od XV do XIX wieku w ikoniczny sposób dokumentują najważniejsze momenty z życia Świętego Maryna i jego dzieło ochrony Republiki.

San Marino nie do przegapienia!

Informacje i rezerwacje: visitsanmarino.com

Wspinaczki: wzdłuż skalnych ścian Monte Titano rośnie adrenalina

Przeżyj emocje towarzyszące zdobywaniu skalnych urwisk Monte Titano, pokonując specjalnie przygotowane odcinki, żeby odkryć górę z niecodziennej perspektywy i spróbować swoich sił w różnych technikach wspinaczki, w całkowitym spokoju i poczuciu bezpieczeństwa, pod okiem towarzyszących ci ekspertów z klubu Club San Marino. Czas trwania: 3 godziny. Poziom trudności: łatwy, osiągalny dla każdego. Wyposażenie: wygodne ubrania i tenisówki. Wyposażenie techniczne zostanie zapewnione przez Club Alpino San Marino.

Trekking i wędrówki: natura do odkrycia krok po kroku

Spacer po zboczach Monte Titano (soft trekking z przewodnikiem). Podróż między naturą a historią, z widokami zapierającymi dech w piersiach, przez szlak, który łączy dwa średniowieczne stare miasta San Marino i Borgo Maggiore. Spacer w sercu najstarszej republiki świata, wzdłuż szlaku, który zaoferuje ci wszystkie osobliwości geologiczne i przyrodnicze, które przyczyniły się do powstania środowiska jedynego w swoim rodzaju. Czas trwania: około 2 godziny. Poziom trudności: średni. Długość trasy: około 4 km. Różnica wysokości: około 220 m.

E-bike: fascynujące szlaki dla wszystkich typów jazdy na rowerze

Jazda po dawnej linii kolejowej, trasa prowadząca do odkrycia Republiki San Marino dzięki ekspertowi towarzyszącemu e-bike, poprzez szlak wiodący przez historyczną linię kolejową łączącą Rimini z San Marino. Trasa oferuje wiele ciekawych miejsc z punktu widzenia przyrodniczego i historycznego, pozwalając zachwycić się ziemią sanmaryńską w jej różnych odcieniach. Istnieje również możliwość wzbogacenia tego doświadczenia o degustację lokalnych produktów. Czas trwania: 3 godziny, w tym briefing i procedury administracyjne. Poziom trudności: średni. Długość trasy: około 27 km. Różnica wysokości: około 1,150 m.

Moto Tour

Vintage Riding Experience Mattino, przejazd oryginalnymi motorami z lat 70. Odkryj piękno terytorium Republiki San Marino z jego dziewięcioma zamkami i malowniczymi widokami, a to wszystko za kierownicą motoru z lat 70. Będzie towarzyszył ci profesjonalny przewodnik, odkrywając przed tobą sekrety obsługi tej maszyny, abyś w bezpieczny sposób mógł przeżyć niezapomniane chwile. Po powrocie możliwa będzie degustacja lokalnych produktów. Wynajem motoru + przejazd z przewodnikiem: 110,00 €. Pasażer zwolniony z opłaty, do wskazania w momencie rezerwacji. Czas wyjazdu: godzina 9:30 w piątek i w niedzielę od 1 czerwca do 30 września. Czas trwania: około 2,5 godziny. Poziom trudności: średni. Typ drogi: asfaltowa. Długość trasy: około 70 km. Wiek minimalny: 25 lat z prawem jazdy.

Strzelanie z łuku: aktywne wakacje, które zawsze trafiają do celu

Easy Wild: instruktor będzie towarzyszył uczestnikom, pieszo lub samochodem, do parku Le Stradelle, gdzie odnajdą tor łuczniczy z kilkoma celami różnego rodzaju i wszystkim, co niezbędne do dwugodzinnego strzelania z łuku długiego. Instruktor przedstawi podstawowe pojęcia, aby rozpocząć strzelanie w sposób bezpieczny; zostaną wręczone materiały dydaktyczne i mała pamiątka z danego dnia. Czas trwania: około 2 godziny. Poziom trudności: łatwy, osiągalny dla każdego.

Wycieczka po starym mieście: spędź czas wolny w samym sercu ziemi wolności

Przewodnik turystyczny zabierze uczestników w charakterystyczne dla starego miasta miejsca, gdzie można odkryć nieznane widoki i miejsca, w których legendy i historia przeplatają się z autentycznymi wydarzeniami i tradycją, otoczonych krajobrazem zapierającym dech w piersiach. To idealna okazja, aby poznać historię środowiska, które przez wieki pozostało nietknięte, co zaowocowało wpisaniem go na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Czas trwania: 1 godzina.

Wędrówka Titano

Tysiącletnia historia do odkrywania krok po kroku. Nowy szlak, który pozwala poznawać i podziwiać wnętrze sanmaryńskiego lądu. Słowo „wędrówka” w rzeczywistości nie odwołuje się tylko do aktywności fizycznej, ale przede wszystkim do wtajemniczenia się i przestudiowania tysiącletniej historii i kultury San Marino. Trasa o długości 43 km stworzona do odkrywania mniej znanych zakątków Republiki, z widokami wyjątkowymi i pełnymi uroku, wśród których króluje Monte Titano, prawdziwa ikona tej krainy, wyróżniona przez UNESCO jako część Światowego Dziedzictwa.

Stare miasto

Pierwsza Wieża – Guaita: pierwsza forteca sanmaryńska (XI w.); już od Statutów z 1600 r. funkcjonowała tam instytucja strażnika, który miał nadzorować cały teren sąsiadujący i w wypadku zagrożenia podnieść alarm dzwoniąc znajdującym się na wieży dzwonem. Do końca lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku twierdza służyła za więzienie. Na pierwszym dziedzińcu wewnętrznym mieści się kościół poświęcony świętej Barbarze, patronce artylerzystów. Armaty znajdujące się na dziedzińcu są darem królów Włoch: Wiktora Emanuela II i Wiktora Emanuela III.

Palazzo Pubblico: odbudowany w stylu neogotyckim w 1894 roku na podstawie projektu architekta Francesca Azzurriego, na fundamentach najstarszej „Magna Domus Communis”. Na wieży zegarowej znajduje się tryptyk z wizerunkami św. Maryna, św. Agaty i św. Leona. Palazzo Pubblico to miejsce, w którym odbywają się uroczystości państwowe; jest to również siedziba głównych organów instytucjonalnych i administracyjnych. W centrum Placu Wolności można podziwiać Statuę Wolności (1876), dar hrabiny Otylii Heyroth Wagener.

Bazylika świętego Maryna: wybudowana na początku XIX wieku w stylu neoklasycznym, na fundamencie wznoszącego się tu wcześniej kościoła romańskiego. We wnętrzu znajdują się trzy nawy i siedem ołtarzy; po lewej stronie ołtarza głównego stoi ława Regencji, za ołtarzem widać rzeźbę św. Maryna wykutą przez Adamo Tadoliniego w roku 1830, natomiast w sam ołtarz wbudowana jest mała urna z relikwiami św. Maryna. Po prawej stronie bazyliki znajduje się mały kościół św. Piotra, w którym zachowały się dwa legowiska wykute w skale, które zgodnie z tradycją były łóżkami św. Maryna i św. Leona.

Zmiana warty: warta twierdzy pełni służbę honorową w Palazzo Pubblico, gdzie zmienia się we wszystkie dni okresu letniego (od połowy lipca), o każdej rodzinie co 30 minut.

Brama św. Franciszka: skonstruowana w 1361 roku jako zwykłe miejsce stacjonowania warty, brama ta jest oficjalnym wejściem na stare miasto w San Marino. Pod sklepieniem znajdują się dwa nagrobki, na których odtworzone są postanowienia statutowe dotyczące obrony kraju. Ostatni epigraf z brązu upamiętnia wpisanie San Marino na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Kolejka linowa: otwarta w roku 1959 i odnowiona w latach 90., kolejka linowa jest jednym z najczęściej używanych przez turystów i mieszkańców środków transportu, które pozwalają dotrzeć do serca stolicy, jako że łączy starówki Borgo Maggiore i San Marino. Można podziwiać niesamowite krajobrazy przy zmianie wysokości bliskiej 200 m w ciągu zaledwie 2 minut.

Muzeum Narodowe: jego siedziba znajduje się w zabytkowym pałacu Pergami-Belluzzi, są w nim przechowywane znaleziska archeologiczne i muzyczne związane z legendą o świętym założycielu, z historią Republiki i jej instytucjami. Nie można pominąć także monetyzacji i numizmatyki sanmaryńskiej lat 1864-1937.

Galeria Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej: muzeum może poszczycić się wyborem prac, wszystkich pochodzących z Kolekcji Sztuki Współczesnej San Marino, autorstwa jednych z najbardziej znanych artystów w dziewiętnastowiecznych Włoszech oraz ważnych postaci sceny artystycznej San Marino.

Titanus Museum: pełne emocji filmy video i zdjęcia dobrej jakości dopełnione dobrze dobraną opowieścią, składają się na multimedialne doświadczenie, które pozwala publiczności na immersję poznawczą w najważniejsze wydarzenia w historii San Marino. Sugestie podsuwane oglądającym przez materiały multimedialne prowadzą ich przez przedział czasowy od prehistorii do dwudziestego pierwszego wieku, pozwalając im odkrywać momenty w historii, które przyczyniły się do narodzin i rozwoju społeczeństwa sanmaryńskiego, pozwalając mu pozostać wolnym przez wiele stuleci. Trasa zwiedzania mieści się na powierzchni 500 m2 podzielonej na obszary tematyczne.

Muzeum znaczków i monet: muzeum podzielone jest na dwie części: część filatelistyczną, w której zebrane są znaczki pocztowe i materiały historyczne używane przez materiały historyczne używane przez pocztę sanmaryńską począwszy od 1877 roku; część numizmatyczna, w której wystawione są unikatowe pierwsze monety sanmaryńskie z XIX i XX wieku, państwowe medale okolicznościowe, liry wyemitowane między rokiem 1972 a 2001 i euro.

Trakt Czarownic: od Pierwszej Wieży – Guaity, kierując się w stronę Drugiej Wieży – Cesty, przekracza się urokliwy Trakt Czarownic, który oferuje niezwykle piękne i romantyczne, malownicze widoki nad wybrzeżem Adriatyku.

Jaskinia Kuszników: otwarta i użytkowana w ciągu ostatnich 20 lat XIX wieku jako miejsce wydobycia kamienia potrzebnego do odbudowania pobliskiego Palazzo Pubblico, dzisiaj jaskinia jest wykorzystywana do przeróżnych celów, będąc: miejscem treningów kuszników należących do Federacji Kuszników Sanmaryńskich (FBS), „polem walki” w narodowych i międzynarodowych turniejach strzelania z kuszy, miejscem odbywania się różnorakich wydarzeń, takich jak koncerty, happeningi, wystawy plenerowe i letnie imprezy.

Informacje i rezerwacje: visitsanmarino.com

Enogastronomia

Casa Fabrica, Muzeum Kultury Wiejskiej i siedziba Konsorcjum Ziemi Sanmaryńskiej: przedmioty z przeszłości, zebrane dzięki pieczołowicie wykonywanej rekonstrukcji historycznej, otrzymują drugie życie w ramach ekspozycji zorganizowanej w Casa Fabrica, znakomity przykład całkowicie odrestaurowanej wiejskiej kwatery, która stoi na nieruchomości rolnej o pradawnym pochodzeniu. Muzeum Kultury Wiejskiej jest w pełni otwarte i, również dzięki ekspozycji, której można dotykać, jest przystępne dla turystów z niepełnosprawnościami. Casa Fabrica jest także siedzibą Konsorcjum Ziemi Sanmaryńskiej, pomysłodawcy projektu waloryzacji i promocji tradycyjnej,  okalnej produkcji, w tym: mięsa, miodu, mleka, wina, oliwy i zbóż. Atrakcje (po wcześniejszej rezerwacji): wizyta w muzeum, degustacja prowadzona, lekcje gotowania, terradisanmarino.com; 0549 902617; info@terradisanmarino.com

Winnica San Marino: powstałe w roku 1979 Konsorcjum Win Tradycyjnych zrzesza 100 członków uprawiających 120 hektarów ziemi u stóp Monte Titano, na wysokości sięgającej od 50 do 400 metrów n. p. m. Oznaczenie pochodzenia Marchio di Stato ad Identificazione di Origine „San Marino”, chroni i gwarantuje pewność pochodzenia winogron i wysoką jakość produkowanego wina. Wine Shop oferuje również szeroki wybór produktów z oznaczeniem Terra di San Marino. Atrakcje: wizyta w winnicy i degustacja prowadzona (consorziovini.sm; 0549 905124; info@consorziovini.sm).

La Serenissima, stara fabryka ręcznie robionych ciast: funkcjonująca w San Marino od 1942 roku, od tego czasu wciąż produkuje ciasto Tre Monti, które stało się jednym z symboli kulinarnych Republiki, Torta di San Marino – uczta dla smakoszy – i inne specjały domowej roboty. laserenissima.sm, 0549 878102, info@laserenissima.sm

Miód z Montegiardino: gospodarstwo rolne prowadzone przez rodzinę Guiduccich, usytuowane w szczegónie pięknych okolicznościach przyrody, w zamku w Montegiardino, z którego podziwiać można niesamowite krajobrazy, z widokiem zarówno na Monte Titano, jak i na pobliskie wzgórza lub wybrzeże Adriatyku. Miód, produkowany przy zastosowaniu różnych technik, jest owocem pracy pełnej pasji i nietkniętej przyrody, w której pszczoły nie są narażone na kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi. Atrakcje: degustacja prowadzona. montegiardinomiele.com, info@montegiardinomiele.com

Restauracja Righi – jedna gwiazdka Michelin: szef Luigi Sartini, któremu w 2008 r. udało się zdobyć jedną gwiazdkę Michelin, kształcony pod kierunkiem Gina Angeliniego i Gualtiera Marchesiego, proponuje kuchnię, która w swoich potrawach łączy tradycję, lokalność, fantazję i wyrafinowanie, nie wspominając o najwyższej jakości produktach. Restauracja mieści się na pierwszym piętrze zabytkowego budynku przy Placu Wolności, symbolicznego miejsca wielowiekowych instytucji sanmaryńskich. Na parterze karczma La Taverna oferuje wyśmienite dania serwowane w prosty i szybki sposób. Restauracja będzie ponownie otwarta we wrześniu, natomiast karczma kontynuuje działalność w czasie wakacji. ristoranterighi.com, 0549 991196; info@ristoranterighi.com

Shopping

Stare Miasto: ponad 300 sklepów z szeroką ofertą, która zawiera typowe wyroby rzemiosła artystycznego i tradycyjne wytwory ceramiczne.

San Marino Outlet Experience: outlet nowej generacji, dopiero co otwarty, dysponuje ponad 70 punktami sprzedaży z produktami luksusowych marek, aby zaspokoić nawet najbardziej wygórowane wymagania. Wśród oferowanych usług znajdują się: prestiżowe strefy VIP Lounge dla tych, którzy chcą robić zakupy w dyskretnej i komfortowej atmosferze, przechowalnia bagażu i doradztwo ekspertów personal shopper. Zadaszona strefa parkowania z 1400 bezpłatnych miejsc.

Sklep Muzeum znaczków i monet: plac Piazza Garibaldi, Stare Miasto Sklep

Konsorcjum Ziemi Sanmaryńskiej: ulica via Eugippo 16, Stare Miasto.

Informacje i rezerwacje: visitsanmarino.com

tłumaczenie pl: Adrianna Bartosik, Agata Pachucy