W samym sercu Emilii-Romanii znajduje się Faenza, miasto o rzymskich korzeniach, bogate w historię i tradycje kulturowe, artystyczne i handlowe. Miasto położone jest na styku Via Emilia i bardzo starej drogi łączącej port w Rawennie z Toskanią i Morzem Tyrreńskim. Na przestrzeni wieków to położenie pozwoliło miastu nawiązać znaczące relacje z Florencją, również dzięki kontaktom, które od XIV wieku lokalna rodzina książęca Manfredi utrzymywała z Florencją Medyceuszy.
Najsłynniejsza postać, która wieki temu przebyła drogę z Florencji do Rawenny przez Faenzę, to Dante Alighieri, wielki włoski poeta, którego 700 rocznicę urodzin obchodzimy właśnie w 2021 roku. Faenza jest częścią wielkiego projektu Drogi Dantego, szlaku odtwarzającego podróż Dantego z Florencji do Rawenny, z Toskanii do Emilii-Romanii przez Apeniny, pociągiem, pieszo czy rowerem. Projekt ten proponuje turystykę slow i jako jedyna włoska trasa turystyczna i kulturowa został umieszczony przez Lonely Planet na liście Best in Travel 2021 – Zrównoważony rozwój.
Faenza to mały, włoski klejnot, miasto smart, przyjazne dla 60 tys. swoich mieszkańców. W dodatku może poszczycić się starówką pełną turystycznych atrakcji, terenem promującym charakterystyczne cechy regionu, w myśl modelu turystyki zrównoważonej.
Faenza jest przede wszystkim miastem sztuki, o czym dobrze świadczą znajdujące się tu muzea. W mieście, rozpoznawalnym na całym świecie jako jedna ze stolic ceramiki, znajduje się Międzynarodowe Muzeum Ceramiki (Museo Internazionale delle Ceramiche – MIC). Zbiory muzeum są wyjątkowe na skalę światową ze względu na mnogość znajdujących się w nim kolekcji; począwszy od renesansowych lokalnych wyrobów i słynnych „bianchi di Faenza” (białe wyroby fajansowe), przez włoską i międzynarodową ceramikę ze wszystkich epok, z wyjątkowymi wystawami poświęconymi największym artystom XX wieku i współczesnym oraz ze specjalną wystawą poświęconą związkom Picassa i Faenzy. Międzynarodowe znaczenie MIC, jego historia, nierozerwalnie związana z samym miastem oraz dialog między różnymi formami sztuki sprawiły, że UNESCO uznało muzeum za miejsce promujące kulturę pokoju: „MIC, wyraz sztuki ceramicznej na świecie”.
Miejska Pinakoteka to najstarsza instytucja muzealna w Faenzy. Przechowuje jedną z najcenniejszych kolekcji eksponatów w całej Emilii-Romanii, zwłaszcza jeśli chodzi o dzieła kultury antycznej. Są to prawdziwe klejnoty, które opowiadają lokalną i narodową historię poprzez rozwój technik i stylów.
Katedra renesansowa, zbudowana według projektu Giuliano da Maiano, architekta pod silnym wpływem sztuki Filippo Brunelleschiego, skrywa wizerunek Matki Bożej Łaskawej, patronki Faenzy. Jej kult rozpowszechnił się również w Warszawie. W 1683 roku, do Faenzy został wysłany proporzec „Votum Varsaviae”, jako wotum dziękczynne za zakończenie epidemii dżumy. Proporzec ten wisi nadal na samym środku kopuły katedry.
Kolejnym przystankiem na ścieżce artystyczno-architektonicznej w Faenzy jest szlak neoklasycyzmu miejskiego, który towarzyszy odwiedzającemu w odkrywaniu tej fascynującej epoki. Najcenniejszym jej świadkiem jest Teatro Comunale Masini, otwarty jeszcze przed Rewolucją Francuską, z cudownie ocalałą oryginalną architekturą i dekoracjami. Ze względu na swój wyjątkowy status, Teatr ten jest częścią Europejskiego Szlaku Teatrów Historycznych (European Route of Historical Theaters), sieci którą łączy ze sobą ponad 120 spośród najstarszych i najcenniejszych teatrów historycznych w Europie. Celem tego projektu jest promocja i przekazanie następnym pokoleniom klejnotów architektury i kultury teatru europejskiego, od Renesansu aż po XIX wiek.
Szlak neoklasycystyczny w Faenzy dopełniają liczne fasady oraz wnętrza pałaców i prywatnych posiadłości w centrum miasta, a w szczególności Palazzo Milzetti, Muzeum Narodowe Epoki Neoklasycznej w Romanii. Jest to cudowny przykład posiadłości osiemnastowiecznej arystokracji, w całości udostępniony do zwiedzania, którego struktura i dekoracje wspaniale odzwierciedlają gusta tamtej epoki.
Faenza jest miejscem dynamicznym i pełnym życia. To serce tętniące działaniami, które, podkreślając wartość różnorodnych aspektów ceramiki, pozwalają lepiej przedstawić artystyczną współczesność i innowacje leżące u podstaw sztuki rękodzieła, reprezentowanej przez ponad 60 warsztatów ceramicznych funkcjonujących w mieście. Wszystko to sprawia, że Faenza i jej okolice są uznawane za cenny, niszowy ośrodek turystyczny z szeroką ofertą zdecydowanie skupioną na zrównoważonym rozwoju i opierającą się na kulturowo-społecznym rozwoju produkcji ceramiki artystycznej.
W praktyce ta idea realizowana jest dzięki organizacji prestiżowych wydarzeń na skalę międzynarodową, takich jak Międzynarodowy Konkurs Ceramiki Artystycznej – Nagroda Faenza (Concorso Internazionale della Ceramica d’Arte Contemporanea – Premio Faenza) czy Międzynarodowy Festiwal Ceramiki Glinianej Italia (Festival Internazionale della Ceramica Argillà Italia), czyli odbywające się co dwa lata połączenie wystawy i targów ceramicznych, ostatnio wzbogacone o takie wydarzenia jak Mondial Tornianti (mistrzostwa świata w tokarce). Innymi przykładami takich działań są niezwykle aktualne wydarzenia realizowane przez muzea związane z ceramiką współczesną, chociażby Muzeum Carlo Zauli, które regularnie gości artystów i międzynarodowe warsztaty oraz Fundacja Tramonti. Silna reprezentacja Faenzy na międzynarodowej scenie ceramiki została ostatnio wzmocniona dzięki roli, jaką ta miejscowość odgrywa w Europejskiej Trasie Ceramiki (European Route of Ceramics), Szlaku Kulturowym Rady Europy, którego zadaniem jest promocja dziedzictwa kulturowego związanego z tradycją i produkcją ceramiki. Do szlaku tego przystąpiło ostatnio również polskie miasteczko Bolesławiec.
Faenza to bogaty teren i dobrze prosperujący mechanizm, wyróżniający się swoimi lokalnymi produktami i materiałami wysokiej jakości, otoczony sugestywnym krajobrazem. Wciąż wzmacnia swoją pozycję dzięki projektom związanym ze zrównoważonym rozwojem i otwieraniem się na społeczność międzynarodową, pozostającym jednak w zgodzie ze specyfiką regionu tak silnie zakorzenionego w swojej historii.
tłumaczenie pl: Justyna Bryłka
